Hoe komen paddenstoelen aan hun naam? Een dame in een scootmobiel kent het antwoord

Mushrooms in Elatia forest

We lopen in het bos. Otto weet veel van de natuur. Vooral van bomen. Hij woont in Brummen in Gelderland. Daar zijn prachtige rivieren, beken en bossen en weiden. Er lopen weinig andere mensen in het bos. Af en toe zien we een paddenstoel. Otto vertelt naar aanleiding daarvan over Hannie Wijers, een lokale dame die veel weet van paddenstoelen. Ze rijdt rond op haar scootmobiel door de bossen. Ik had al iemand zien rondrijden over de bospaadjes in haar scootmobiel. Ik dacht nog, wat leuk, dat ze ondanks haar scootmobiel toch door het bos rijdt. Otto vertelt dat mevrouw Wijers speciale banden op haar scootmobiel heeft laten zetten om door het bos te kunnen snorren over de smalle paadjes. …

Het woordenboekspel: ter lering ende vermaak

bennet family

Het woordenboekspel is een vermakelijk gezelschapsspel, en het kost niets. Dat wil zeggen, als je al een woordenboek hebt, vellen papier die blank zijn op tenminste één zijde, en een aantal pennen dat groot genoeg is voor het hele gezelschap. Dan heb je alles.

Ik heb het gespeeld met tussen de zes en achttien mensen. Men speelt individueel, en het gaat misschien minder om wie er wint, dan dat het een leuk tijdverdrijf is.

Het spelverloop is simpel. Je neemt een woordenboek uit je boekenkast in een taal die iedereen kent, of een woordenboek van een taal die niemand kent, maar dan moet het een tweetalig woordenboek zijn, het liefst in beide richtingen. Meestal wordt het met een (dik) eentalig …

Jiddisch, “mamelosjn” (= “moedertaal”)

Landfoenfargesn

Vandaag is het Dag van de Jiddische Taal. Justus van de Kamp, historicus and Jiddisch-specialist vertelt over de taal, hier in het Nederlands en hier in het Jiddisch. I dag er det Jiddisch Sprogdag. Steffen Krogh schrijft over de taal in het Deens.

Van binnen eigen kring naar wereldtaal, en opnieuw binnen eigen kring: een paar opmerkingen

Historisch

In en na de Romeinse tijd  kwamen Joden vanuit het Midden-Oosten in kleine groepjes naar Oost-, Midden- en West-Europa. Ze vestigden zich vooral langs de Loire, Donau en Rijn, de belangrijke handelswegen. Ze leefden onder meer als handelaren en boeren. Wellicht spraken ze, vóór hun vestiging aan Rijn en Donau, Aramees en/of Romaanse dialecten. Ergens na het jaar duizend begon …

Sietze Norder taalt naar eilanden: eilanden en hun talen

image004

Als coauteur van een recent gepubliceerd artikel over de talen van eilanden, was ik verrukt toen ik hoorde dat er een bioloog was die een boek over eilanden had geschreven waarin hij ook iets over talen schreef. De auteur van het boek heet Sietze Norder. Ik was nog verrukter toen ik hoorde dat deze onderzoeker nu deel was van de onderzoeksgroep van taalkundige Rik “Enrique” van Gijn in Leiden. Rik van Gijn was ooit, eind jaren ’90, een half jaar in Aarhus om zijn scriptie te schrijven over de klanksystemen van mengtalen, waarbij hij mijn expertise had gezocht. Nu werkt Van Gijn aan de Universiteit van Leiden aan de talen van Zuid-Amerika. In dit continent worden ca. 600 talen …

Een taalkundige schrijft een spannend boek over de derde persoon

Unknown 7 2

René Appel. De Derde persoon. 1990, Bert Bakker, Amsterdam. Vierde druk 2010, Ambo/Anthos. 206 pagina’s.

De titel van dit boek is ambigu. Gaat het over personen, of gaat het over iets taalkundigs? Ik meen dat Geoffrey Pullum een keer een lijstje had gemaakt van niet-taalkundige boeken die een taalkundige titel hadden. Als ik het me goed herinner was dat in het vaktijdschrift Natural Languages and Linguistic Theory. En daar figureerde ook dit boek. Het is geen taalkundig boek, het is een literaire thriller.

In het geval van de auteur René Appel is er ook een dubbele reden voor verwarring. Hij begon namelijk zijn carrière als taalkundige, en in de jaren 1980 werd hij benoemd tot hoogleraar Tweede Taalverwerving …

Indianentalen in Brazilië en de corona-epidemie.

foto 5 1

Al gauw na het begin van de coronapandemie heeft de Associação Brasileira de Linguística (ABRALIN) het initiatief genomen tot een virtuele lezingen- en workshopserie, getiteld  Abralin ao Vivo: Linguists Online. De vele mooie bijdragen, van beginnende plaatselijke talenten tot internationale bekendheden (waaronder Peter Bakker), zijn op de website vastgelegd en terug te zien <https://aovivo.abralin.org/>. Brazilië is natuurlijk goed vertegenwoordigd in het programma, en vaak komen de inheemse talen aan bod. Brazilië heeft rond de 160 verschillende Indianentalen, waarvan er ongeveer 120 in het Amazonegebied worden gesproken. Vrijwel alle inheemse talen van Brazilië zijn met uitsterven bedreigd, vanwege factoren zoals kleine populaties, de aantrekkingskracht van het Portugees en de verwoesting van inheemse gebieden. Nu is daar een extra factor …

DAT NOEM IK NOU TALIGE KERSTDAGEN!

now thats 2

(Nederlandse vertaling Peter Bakker)

Het is weer kersttijd – en wat zou deze tijd van het jaar zijn zonder kerstmuziek? Velen van ons beginnen de dagen tot Kerstmis te tellen vanaf het moment dat “Last Christmas” ons verrast in een winkelcentrum ergens rond 20 november. Met de aanhoudende coronapandemie bevelen de gezondheidsautoriteiten in verschillende landen aan dat mensen niet zingen op kerstavond zoals anders gebruikelijk is – een aanbeveling die sinds eind november aanhoudende media-aandacht krijgt. We kunnen geen genoeg krijgen van kerstliedjes!

Of misschien is kerstmuziek gewoon niet jouw ding. Is het echt mogelijk om in december naar “All I Want for Christmas is You” te luisteren zonder gek te worden, denk je misschien. Ik bedoel, ik zou …